Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçlar, kadının yumurtlamasını uyarmak, yumurta gelişimini izlemek ve döllenme için uygun ortamı sağlamak amacıyla kullanılır. Bu ilaçlar genel olarak aşağıdaki gruplarda incelenebilir:
Bu ilaçlar, yumurtalıklarda birden fazla yumurta gelişimini sağlamak için kullanılır.
Sık Kullanılanlar:
İlaç Adı | Etken Madde | Kullanım Amacı |
---|---|---|
Clomid | Klomifen Sitrat | Yumurtlamayı başlatmak |
Gonal-F | Follitropin alfa | Yumurta gelişimi için |
Puregon | Follitropin beta | Folikül gelişimi |
Bu ilaçlar enjeksiyon ya da oral tablet şeklinde uygulanabilir.
GnRH agonistleri ve antagonistleri, yumurtlamanın kontrolsüz bir şekilde gerçekleşmesini önlemek için kullanılır.
GnRH Agonistleri:
Lucrin (Leuprolide)
Decapeptyl (Triptorelin)
GnRH Antagonistleri:
Cetrotide (Cetrorelix)
Orgalutran (Ganirelix)
Bu ilaçlar sayesinde yumurtalar belirli bir boyuta gelene kadar erken yumurtlama engellenir.
Yumurtalar belirli bir olgunluğa ulaştığında, yumurtlamayı tetiklemek için kullanılır.
Ovitrelle (rekombinant HCG)
Pregnyl (hCG)
HCG içerikli bu enjeksiyonlar, yumurtaların toplanmasından yaklaşık 36 saat önce uygulanır.
Embriyo transferi sonrasında rahim duvarının gebeliğe uygun hale gelmesini desteklemek için kullanılır.
Kullanılan Bazı İlaçlar:
Crinone jel
Progestan kapsül
Utrogestan vajinal tablet
Bu ılaçlar vajinal yolla, enjeksiyonla veya oral olarak uygulanabilir.
Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçların yan etkileri, her bireyde farklı görülebilir. Ancak genel olarak dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:
İlaç Grubu | Olası Yan Etkiler |
Klomifen Sitrat | Sıcak basması, göğrüsünde hassasiyet |
FSH İçeren İlaçlar | Karın ağrısı, yumurtalık hiperstimülasyon sendromu (OHSS) |
GnRH Analogları | Başağısı, ruh hali değişiklikleri |
Progesteron | Uyku hali, karında şişkinlik |
Not: Şiddetli yan etki durumunda mutlaka uzman hekime başvurulmalıdır.
Tüp bebek tedavisinde ilaç kullanımı aşağıdaki sırayla ilerler:
Hazırlık Aşaması: GnRH agonistleri veya antagonistleri
Yumurtlama Uyarısı: FSH içeren enjeksiyonlar (Gonal-F, Puregon)
Yumurtlamanın Tetiklenmesi: HCG (Ovitrelle vb.)
Yumurta Toplama: 34-36 saat sonra yapılır
Embriyo Transferi Sonrası: Progesteron takviyesi
İlacın dozunun eksik ya da fazla uygulanması
Uygulama saatlerine dikkat edilmemesi
Enjeksiyon tekniklerinin yanlış uygulanması
Hekim bilgisi dışında ilaç kullanılması
Bu hatalar tedavinin verimliliğini düşürebilir, hatta bazen tedavinin iptaline neden olabilir.
İlaç | Saklama Koşulu |
Gonal-F | 2-8°C aralığında, buzdolabında |
Puregon | 2-8°C, dondurulmamalı |
Ovitrelle | Oda sıcaklığında (25°C altında) |
Progestan | Kuru ve serin yerde |
Bu koşullara uyulmaması, ilacın etkinliğini azaltabilir.
Tüp bebek tedavisinde ilaç kullanımı, tedavinin başarılı olması için kritik öneme sahiptir. Her ilacın doğru zamanda ve doğru şekilde uygulanması, hem yumurta gelişimini hem de embriyonun rahme tutunmasını etkiler. Bu nedenle her adımda hekiminizle iş birliği içinde olmak büyük önem taşır.