Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT), tüp bebek (IVF) sürecinde döllenen embriyolardan alınan birkaç hücrenin genetik yapılarının incelenmesidir. Bu işlem, embriyoların rahme transfer edilmeden önce kromozom sayıları ve genetik hastalıklar açısından taranmasına olanak sağlar.
Test Türü | Açıklama |
---|---|
PGT-A | Aneuploidy testi; kromozom sayısı ve yapısı taranır |
PGT-M | Tek gen hastalıkları (Talasemi, SMA, kistik fibrozis vb.) için yapılan tarama |
PGT-SR | Kromozom yapısal bozukluklarının (translokasyon vb.) analizi |
PGT her tüp bebek hastası için zorunlu değildir. Ancak aşağıdaki durumlarda önerilmektedir:
35 yaş üzeri kadınlar (ileri anne yaşı)
Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı yaşayanlar
Tekrarlayan düşük öyküsü olanlar
Genetik hastalık taşıyıcılığı olan çiftler
Akraba evliliği geçmişi bulunan çiftler
Ciddi erkek faktörlü infertilite (şiddetli sperm bozukluğu)
Ailede kalıtsal hastalık öyküsü
Yumurtalar toplanır ve laboratuvar ortamında döllenerek embriyo elde edilir.
Embriyolar 5. güne kadar (blastokist aşamasına) geliştirilir.
Bu aşamada embriyodan birkaç hücre (trophectoderm) alınır.
Hücreler genetik analiz için laboratuvara gönderilir.
Sonuçlar 7–10 gün içerisinde çıkar ve genetik olarak sağlıklı embriyolar transfer edilir.
Sağlıklı embriyo seçimi ile gebelik şansı artar
Düşük riski azalır (kromozomal anomaliler elenir)
Tek embriyo transferi ile çoğul gebelik riski düşer
Kalıtsal hastalıkların önüne geçilir
Tekrarlayan başarısızlıklar veya düşüklerin nedenleri ortadan kaldırılabilir
Tüm embriyolara uygulanamayabilir (özellikle 5. güne ulaşmayanlar)
Ek bir maliyet oluşturur
%100 garanti vermez (gebeliğin ilerleyen dönemlerinde başka riskler olabilir)
Hücre biyopsisi teknik uzmanlık gerektirir
Çoğu merkezde, PGT yapılacak embriyolar genellikle önce dondurulur, çünkü genetik test sonuçları birkaç gün sonra hazır olur. Sonuç geldikten sonra sağlıklı embriyoların transferi bir sonraki ay yapılır. Bu yöntem:
Rahim içi ortamın daha iyi hazırlanmasına olanak tanır
Zamana karşı baskıyı ortadan kaldırır
Gebelik başarısını artırabilir
Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT), tüp bebek tedavisinde sağlıklı gebelik şansını artıran en etkili yöntemlerden biridir. Özellikle genetik hastalık riski taşıyan ya da daha önce başarısız denemeler yaşamış çiftler için büyük avantajlar sağlar. PGT, doğru hasta seçimi ve uzman ekip ile uygulandığında hem gebe kalma şansını artırır hem de sağlıklı bebek sahibi olmanın önünü açar.